คัมภีร์บทที่ 22 สิ่งที่กลับกันสำเร็จร่วมกัน
ยอมอ่อนข้อแล้วจะสมบูรณ์ คดแล้วจะตรง ว่างแล้วจะเต็มเก่าแล้วจะใหม่ น้อยแล้วจะมาก มากแล้วจะหลง
ดังนั้น นักปราชญ์เอาสิ่งที่เป็นหนึ่ง เพื่อเป็นแบบอย่างของใต้ฟ้า ไม่อวดความเห็นจึงรู้ชัด ไม่เห็นว่าตนเองถูกต้องจึงกระจ่างไม่ยกย่องตนเองว่ามีคุณงามความดี จึงมีคุณงามความดี ไม่อวดเก่งจึงได้นำหน้า เพราะเขาไม่ชิงดีชิงเด่น
ดังนั้นจึงไม่มีใครสามารถชิงดีชิงเด่นกับเขาได้ คำโบราณที่พูดว่า ยอมอ่อนข้อแล้วจะสมบูรณ์ เป็นคำพูดที่ไร้เหตุผลหรือมันเป็นสิ่งที่แท้จริง สามารถทำได้สมบูรณ์กลับไปที่เต๋า
ความหมาย
เมื่อเรายอมอ่อนน้อมถ่อมตัว วางตัวตำแหน่งต่ำ ยอมอ่อนข้อ ยอมเสียเปรียบ จะทำให้เรื่องราวต่างๆ สำเร็จได้อย่างสมบูรณ์ อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างดี เหมือนกับสิ่งที่มันคดแล้วถึงจะทำให้ตรงได้ สิ่งที่มันว่างแล้วถึงจะทำให้มันเต็มได้ สิ่งที่เก่าแล้วจะเปลี่ยนใหม่ได้ เห็นว่าตนเองมีน้อยแล้วจึงทำให้ตนเองมีมาก เห็นว่าตนเองมีมากแล้วจะทำให้ตนเองหลงทำไปในทางที่ผิด ดังนั้นนักปราชญ์จึงยึดเอาความเสียสละเพื่อให้เป็นหนึ่งเดียวร่วมกับผู้อื่นได้อย่างดี
การที่เรายอมอ่อนน้อมถ่อมตน วางตัวตำแหน่งต่ำ ไม่อวดรู้ อวดดี ไม่ชิงดีชิงเด่นจึงทำให้ตนเองสูงส่ง มีความรู้ความสามารถอย่างแท้จริง ไม่มีใครสามารถชิงดีชิงเด่นกับเราได้เหตุผลก็เพราะเรามีเต๋า
บทสรุป
1. กฎของเต๋าที่สำคัญ คือ สรรพสิ่งและเรื่องราวต่างๆนั้น ประกอบด้วยสิ่งตรงกันข้าม และอยู่คู่กันเสมอ จะขาดฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดมิได้ เช่น ตรงกับคด ว่างกับเต็ม มากกับน้อย เก่ากับใหม่ สูงกับต่ำ ดังนั้น เมื่อเราเอาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง อีกฝ่ายหนึ่งก็จะตามมาโดยอัตโนมัติ เช่น เมื่อเรายกตัวเองให้สูงขึ้น อวดดีอวดเด่น เห็นว่าตนเองถูกต้อง เต็มเปี่ยม ก็จะทำให้ตนเองต่ำลงมีความรู้ความสามารถน้อย สาเหตุเป็นเช่นนี้เพราะเมื่อเรายกตัวเองสูงขึ้น เห็นว่าตนเอง สูงส่งเต็มเปี่ยมตรงดิ่ง ทำให้เราลืมจุดบกพร่องของตนเองจนทำให้ตนเองต่ำลง คดไปว่างลง และเก่าอยู่เสมอ
2. ดังนั้นเราจึงควรยืนอยู่บนตำแหน่งต่ำเสมอ ยอมอ่อนข้อ อ่อนน้อมถ่อมตัวยอมเสียสละ เหมือนกับเรายอมคด ยอมว่าง ยอมเก่า ยอมเสียเปรียบ แล้วจะทำให้ตนเองสูงขึ้น มีความรู้ความสามารถขึ้น เหมือนว่างแล้วจะเต็ม คดแล้วจะตรง เก่าแล้วจะใหม่ ต่ำแล้วจะสูง
สาเหตุเช่นนี้เพราะเมื่อเราวางตัวตำแหน่งต่ำ เห็นว่าตนเองคด ว่าง เก่า ก็จำทำให้ตนเองพยายามปรับปรุงแก้ไข ทำให้ตนเองมีความรู้ ความสามารถมากขึ้น และเมื่อวางตัวตำแหน่งต่ำ ไม่ชิงดีชิงเด่น ก็ไม่มีใครสามารถชิงดีชิงเด่นกับตนเองได้ และการที่เรายอมอ่อนข้อยอมเสียเปรียบ ยอมเสียสละ ก็จะทำให้เราเป็นที่เคารพของผู้อื่นและสังคม อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้เป็นอย่างดี
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น